Հոկտեմ­բեր 27-ին «Նոր Յա­ռաջ» պի­տի նշէ իր հիմ­նադրու­թեան 16-րդ տա­րեդար­ձը։

Ան­ցեալ տա­րի Հոկ­տեմբեր 4-ին հան­րա­յին հան­դի­պում մը կազ­մա­կեր­պե­ցինք թեր­թին ապա­գային շուրջ՝ «Շա­րու­նա­կե՞լ, թէ՞ դադ­րեց­նել» հար­ցադրու­մով, առողջ ու ան­հրա­ժեշտ հա­մա­րե­լով հայ հա­սա­րա­կու­թեան հետ այդ մասին խորհրդա­ծու­թիւնը։ Թերթ մը կ՚ապ­րի իր ըն­թերցող­նե­րով։ Քա­ջալե­րուած՝ թեր­թին հա­մակիր­նե­րուն ցու­ցաբերած զօ­րակ­ցութե­նէն՝ կազ­մա­կեր­պե­ցինք դրա­մահա­ւաք Հայ կար­միր խա­չի օգ­նութեան միու­թեան մի­ջոցով, Հել­լօԱս­սօ հար­թա­կին վրայ, որ­մէ գո­յացաւ շուրջ քսան վեց հա­զար եւ­րո­յի նուիրատ­ւութիւն։ Իսկ «Նոր Յառաջ»-ին ուղղա­կի նուիրատ­ւութիւննե­րը կազ­մե­ցին երե­սուն հինգ հա­զար։ Սոյն զօ­րակ­ցութեան ար­տա­յայ­տութիւ­նը կա­րեւոր է գո­յապայ­քա­րը շա­րու­նա­կելու համար տե­ղեկա­տուա­կան աշ­խարհի նոր պայ­մաննե­րուն յար­մա­րելով։

Տա­րի մը ետք, դրա­մահա­ւաքի նոր արշաւ մը սկսանք ան­ցեալ Սեպ­տեմբերին, դա՛րձեալ Հայ կար­միր խա­չի օգ­նութեան միու­թեան աջակ­ցութեամբ։ Մեր ըն­թեր­ցող­նե­րուն եւ հա­մակիր­նե­րուն առա­տաձեռ­նութիւնն ու զօրակցութիւնը էական են, որ դի­մագ­րա­ւենք նիւ­թա­կան դժուարու­թիւննե­րը եւ շա­րու­նա­կենք «Յա­ռաջ»-էն «Նոր Յա­ռաջ»-ին փո­խան­ցուած լրա­տուա­կան առա­քելու­թիւնը։

Ար­դա­րեւ 2025-ին լրա­ցաւ Թիֆ­լի­սի մէջ 1905-ին հիմնադրուած  «Յա­ռաջ» թեր­թին 120-ամեակը, իսկ Ֆրան­սա­յի մէջ անոր նոյն անունով վե­րհ­րա­տարա­կման 100-ամեակը։ Դա­րաւոր ժա­ռան­գու­թիւ­նը ստանձնելը, զայն 21-րդ դա­րու լրատու դաշ­տին նոր պա­հանջ­նե­րուն, տե­ղեկա­տուա­կան ար­հես­տա­գի­տութեան, ար­հեստա­կան բա­նա­կա­նու­թեան նոր պայ­մաննե­րուն պատ­շա­ճեց­նե­լը մեծ մար­տա­հրա­ւէր մըն է Սփիւռքի պայ­մաննե­րուն մէջ գոր­ծող փոք­րիկ, ան­կախ թերթի մը հա­մար, որուն կա­րողու­թիւննե­րը սահ­մա­նափակ ըլ­լա­լով հան­դերձ՝ ունի գո­յատե­ւելու մեծ ախոր­ժա­կ, օրը—օրին պատ­մե­լու հա­յու­թեան դիմագ­րա­ւած ու­րա­խա­լի կամ տխուր անցքե­րը, հաղորդելու քա­ղաքա­կան, ըն­կե­րային, մշա­կու­թա­յին, պատ­մա­կան, վեր­լուծա­կան, գրա­կան ու տե­ղեկագ­րա­կան տուեալ­ներ, աշ­խուժ պա­հելու հա­մար հա­մայնքա­յին կեան­քը։

Սփիւռքի ինքնու­թե­նական բարդ պայ­մաննե­րուն մէջ խօս­քի ազա­տու­թիւնը, մա­մու­լի ան­կա­խու­թիւ­նը կը մնան գլխա­ւոր այն եր­կու կռուան­ները, որոնք «Նոր Յա­ռաջ»-ի գո­յու­թիւնը կ՚իմաս­տա­ւորեն։ Մի­ջազ­գա­յին քա­ղաքա­կան բարդ անցքե­րը, ներ­հայկա­կան հար­ցե­րուն, Հա­յաս­տան—Սփիւռք յա­րաբե­րու­թիւննե­րուն վրայ անոնց անդրա­դար­ձը ազա­տօրէն, ան­կախ կու­սակցա­կան թելադ­րանքնե­րէ՝ բազ­մա­կող­մա­նի քննար­կումի են­թարկե­լը կը մնայ առաջ­նա­հերթ ու էական։

Այս առ­թիւ կ՚ու­զենք յայտնել նաեւ որ «Նոր Յառաջ»-ի հրա­տարա­կու­թիւնը եւս շու­տով պի­տի ստանձնէ Հայ կար­միր խա­չի օգ­նութեան միու­թիւնը, որ «1901-ի ըն­կե­րակ­ցութեան» կար­գա­վիճակ ու­նի եւ այդ հան­գա­ման­քով կրնայ նաեւ կա­մաւոր­ներ ներգրա­ւել թեր­թին աշխատանքին նե­ցուկ կանգնե­լու, եւ դրա­մահա­ւաքը ուղղա­կի կազ­մա­կեր­պե­լ իր անու­նով։

Դի­մանա­լէն ան­դին, դրա­մահա­ւաքը առիթ ընծայեց նաեւ հիմ­քը դնե­լու նո­րարար լու­ծումներու որ­դեգրման լրա­տուա­կան գոր­ծին մէջ։ Թուային աշ­խարհի նո­րութիւններուն հետ հա­մըն­թաց քա­լելը էական է։ «Նոր Յա­ռաջ» շատ փոքր լրասփիւռ է, սա­կայն մեծապէս անհրաժեշտ է անոր նո­րարա­րական լու­ծումներ որ­դեգրե­լը, որքան որ մեծ են հայ հա­մայնքի լրա­տուա­կան պա­հանջնե­րը։

«Նոր Յա­ռաջ» ստի­պուած պի­տի ըլ­լայ իր բա­ժանոր­դագրու­թեան սա­կերը բարձրաց­նե­լու 50 եւ­րօ։ Կեան­քի սղու­թիւնը զգա­լի դարձած է յատ­կա­պէս հա­մաճա­րակէն ետք։ Թեր­թիս պարագա­յին՝ 2009-էն ցայսօր անփոփոխ պահ­պա­նած ենք սա­կերը, սա­կայն այդ ընթացքին տպագ­րական ծախ­սե­րը բարձրա­ցան 50 տո­կոս, առաք­ման ծախ­սե­րը գրե­թէ 100 տո­կոս։ Յոյ­սով ենք որ մեր ըն­թերցող­նե­րը ըմբռնու­մով կ՚ըն­դունին այս անցան­կա­լի որոշումը։

Ժ.Չ. ■