Երեւանի արձագանգը

Երեւան՝ խա­ղաղու­թեան պայ­մա­նագ­րի 11-րդ տար­բե­րակը ստա­նալէ ետք յայ­տա­րարած է, թէ հա­մաձայ­նութեան չար­ժա­նացած մէկ-եր­կու հարց կը մնայ։ Ար­տա­քին գոր­ծոց (ԱԳ) փոխ­նա­խարար Վա­հան Կոս­տա­նեան, սա­կայն, չէ ման­րա­մաս­նած, թէ որո՞նք են այդ հար­ցե­րը:

“Կող­մե­րը չու­նեն ընդհա­նուր դիր­քո­րոշում տուեալ հար­ցե­րի շուրջ եւ բնա­կանա­բար քննար­կումնե­րը Բա­քուի հետ շա­րու­նա­կուե­լու են”,– նշած է ան:

Միւս կող­մէ, խա­ղաղու­թեան հա­մաձայ­նագրի վի­ճայա­րոյց երեք կէ­տերը X-ի իր էջին գրա­ռու­մով «գաղտնա­զեր­ծած» է (ի դէպ, խնդրոյ առարկայ կէտերը բազմիցս ար­ծարծուած հարցերու վերաբերելով՝ կը չակերտենք «գաղտնազերծում»-ը – «ՆՅ») Ալիեւի կա­ռավա­րու­թեան կող­մէ գան­ձա­տրուող վեր­լուծա­կան կեդ­րո­նի ղե­կավար Ֆա­րիտ Շա­ֆիեւ։ Վեր­ջի­նիս հա­մաձայն՝ կէ­տերէն մէ­կը Հա­յաս­տա­նի Սահ­մա­նադ­րութեան փո­փոխու­թեան, միւ­սը՝ Երե­ւանի կող­մէ «իրա­ւական եւ դի­ւանա­գիտա­կան վէ­ճերու» բա­ցառ­ման, վեր­ջինն ալ՝ Հա­յաս­տա­նի եւ Ազեր­պայճա­նի սահ­մա­նին օտար ու­ժե­րու բա­ցակա­յու­թեան մա­սին է:

Կոս­տա­նեան անդրա­դառ­նա­լով Ազեր­պայճա­նի իշ­խա­նու­թիւննե­րուն մօ­տիկ այդ փոր­ձա­գէտի պնդումնե­րուն՝ յայ­տա­րարած է, թէ խա­ղաղու­թեան հա­մաձայ­նագրի նա­խագ­ծին մէջ Սահ­մա­նադ­րութիւ­նը փո­խելու պա­հանջ չկայ: 

Հար­ցումին՝ թէ ար­դեօք միւս եր­կու կէ­տերը կը վե­րաբե­րի՞ն իրա­ւական վէ­ճերու բա­ցառ­ման եւ սահ­մա­նին օտար ու­ժե­րու բա­ցակա­յու­թեան, փոխ­նա­խարա­րը պա­տաս­խա­նած է.

“Քա­նի որ այս պա­հին բա­նակ­ցութիւննե­րը ըն­թա­նում են, ես ճիշդ չեմ հա­մարում ամ­բողջու­թեամբ բա­ցել, թէ ին­չի շուրջ են ըն­թա­նում քննար­կումնե­րը, բայց՝ այո՛, ինչպէս նշե­ցի կան հա­մաձայ­նութեան չար­ժա­նացած կէ­տեր, որոնց շուրջ պի­տի շա­րու­նա­կուեն քննար­կումնե­րը”։

«Ազա­տու­թիւն» լրաս­փիւռի հար­ցումին՝ թէ Հա­յաս­տա­նի հա­մար ըն­դունե­լի՞ է պայ­մա­նագ­րի ստո­րագ­րութեան պա­րագա­յին Եւ­րո­պական Միու­թեան (ԵՄ) դէ­տերու մեկ­նումը, Կոս­տա­նեան պա­տաս­խա­նած է. “Այս պա­հին Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պետու­թիւնը,– քա­նի դեռ մենք ու­նենք չզա­տուած սահ­ման Ադրբե­ջանի հետ, քա­նի դեռ առ­կայ են խնդիր­ներ,– գտնում է, որ ԵՄ դի­տորդնե­րի ներգրա­ւու­մը Հա­յաս­տան-Ադրբե­ջան միջ­պե­տական սահ­մա­նին անվտան­գա­յին ու կա­յու­նության կա­րեւոր նշա­նակու­թիւն ու­նի”։

Անդրա­դառ­նա­լով դի­ւանա­գիտա­կան վէ­ճերուն վե­րաբե­րող հար­ցումին՝ փոխ­նա­խարա­րը ըսած է. “Ընդհա­նուր գոր­ծընթա­ցի ու ընդհա­նուր տրա­մաբա­նու­թեան մէջ պի­տի նա­յել։ Հա­յաս­տա­նի հա­մար կան նաեւ այս հա­մաձայ­նագրից դուրս շատ կա­րեւոր հար­ցեր, այդ թւում՝ մար­դա­սիրա­կան հար­ցեր, որոնք հաս­ցէագրման կա­րիք ունեն”։

*  *  *

«ՆՅ» – Դատե­լով Կոս­տա­նեանի պա­տաս­խաննե­րէն՝ դեռ բա­ւական հե­ռու ենք խա­ղաղու­թեան պայ­մա­նագ­րէն որ,– ստո­րագ­րուելու պա­րագա­յին ալ Ազեր­պայճա­նի նման յարձակողապաշտ ու խոս­տումնադ­րուժ երկրի մը հետ,– հար­ցա­կան է թէ որ­քա­նո՞վ կրնայ ծա­ռայել որ­պէս երաշ­խիք։ ■