Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի յայտարարութիւնը

Դեկտեմբեր 10-ին, Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի երեսփոխանները Արցախի անկախութեան հանրաքուէի, մարդկային իրաւանց եւ ցեղասպանութեան կանխարգիլման միջազգային օրուան առիթով այցելած են Եռաբլուր պանթէոն՝ յարգանքի տուրք մատուցելու Արցախի ազգային-ազատագրական պայքարի ճանապարհին նահատակուած հայորդիներու շիրիմներուն:

Այս առթիւ Արցախի Ազգային ժողովը հրապարակած է ստորեւ տրուած յայտարարութիւնը.

«Արցախի ազգային-ազատագրական պայքարի պատմութեան մէջ ինքնորոշման եւ ժողովրդավարական սկզբունքների հիման վրայ Հանրապետութեան կայացման առհաւատչեան 1991 թուականի Անկախութեան հանրաքուէն է: 1991-ի Անկախութեան հանրաքուէն այն հիմնաքարն էր, որի վրայ կառուցուեց Արցախի Հանրապետութիւնը եւ դարձաւ համայն Հայութեան պարծանքն ու յաղթանակի փարոսը: Արցախի ժողովուրդը 2006 թուականի նոյն օրը Սահմանադրութեան ընդունման հանրաքուէով մէկ անգամ եւս արտայայտեց անկախ պետութիւն ունենալու եւ ազատութեան համար պայքարի ուղին անշեղօրէն շարունակելու իր կամքը:

2023 Սեպտեմբեր 19-ին Ադրբեջանի ռազմական գործողութիւնների հետեւանքով զոհուեցին հարիւրաւոր մեր հայրենակիցներ, այդ թւում՝ երեխաներ եւ կանայք, հայաթափուեց հայ ժողովրդի հազարամեայ հայրենիք Արցախը:

Անվտանգութեան եւ իրաւունքների իրացման անկարելիութիւնից ելնելով՝ Արցախի բնակչութիւնը դիմեց հայրենիքը լքելու ծայրայեղ քայլի։ Այս ամէնին իր գնահատականը տուեց նաեւ միջազգային հանրութիւնը: Ֆրանսիայի եւ Կիպրոսի Արտաքին գործերի նախարարութիւնները, Գերմանիայի խորհրդարանը, Աւստրիայի եւ Նեդերլանդների խորհրդարանները, Եւրոխորհրդարանը, Ցեղասպանութեան կանխարգելման «Լեմքին» հիմնարկը եւ այլ միջազգային հեղինակաւոր կազմակերպութիւններ Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցածը որակեցին ցեղային զտում։

Ադրբեջանը, հայ ժողովրդի դէմ ցեղասպանութիւն իրականացնելուց յետոյ, միջազգային դերակատարների աչքին փոշի փչելու եւ իր արարքն արդարացնելու համար, որպէս ռազմական գործողութիւնների դադարեցման նախապայման, Արցախի Հանրապետութեան նախագահին պարտադրեց ստորագրել փաստաթուղթ:

Ի սկզբանէ գիտակցելով Ադրբեջանի կողմից պարտադրուող փաստաթղթի հակասահմանադրականութիւնը, գնահատելով խաղաղ բնակչութիւնը ցեղասպանութեան ենթարկելու, նրա ազատ տեղաշարժը խոչընդոտելու եւ կամայական ձերբակալութիւնների հնարաւոր վտանգների առկայութիւնը՝ նախագահի կողմից ընդունուեց հրամանագիր, որով մինչեւ 2024 թուականի Յունուարի 1-ը պէտք է կազմալուծուէին Արցախի պետական հաստատութիւնները, իսկ բնակչութիւնը որոշում կայացնէր՝ լքելու հայրենիքը կամ ենթարկուել Ադրբեջանին։

Հաշուի առնելով Արցախի հարցի վերջնական փակումով շահագրգռուած կողմերի կատարուած եւ կատարուող քայլերի սաստկութիւնը ու դրանում շահագրգիռ կողմերի յարձակողական վարքագիծը՝ Ազգային ժողովը վերահաստատում է իր յանձնառութիւնը՝ տէր կանգնելու Արցախի ժողովրդի իրաւունքներին եւ յայտնում  իր պատրաստակամութիւնը՝ շահագրգիռ կողմերի հետ քննարկելու բոլոր խնդրայարոյց հարցերը։

Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովը, հաւատարիմ Արցախի ժողովրդի ազատ կամքի արտայայտման շնորհիւ ստացած լիազօրութեան, վճռակամ է պաշտպանելու հայ ժողովրդի հազարաւոր հայորդիների արիւնով ու քրտինքով ձեռք բերուած իրաւունքներն ու ազատութիւնը»: