Արցախի Հանրապետութեան նախկին Պետական նախարար Ռուբէն Վարդանեան Յունիս 18-ին Դիմագիրքի իր էջին գրած է.
«Արցախն այս պահին չի ստանում նոյնիսկ մարդասիրական բեռներ, ծանր հիւանդները զրկուած են Երեւան տեղափոխուելու հնարաւորութիւնից:
Ադրբեջանի գործողութիւնները, պաշտօնական հաղորդագրութիւնները ցոյց են տալիս, որ Ադրբեջանը փորձում է կրկին լարել իրադրութիւնը ե՛ւ Արցախի, ե՛ւ Հայաստանի ուղղութիւններով: Ցաւօք, այս բարդ ու ճակատագրական պահին հանրութեանը ճիշտ ուղերձներ տալու եւ համարժէք քայլեր ձեռնարկելու փոխարէն, Փաշինեանն ու նրա կառավարութիւնը շարունակում են շրջանառութեան մէջ դնել մեր պետականութեան հիմքերը թիրախաւորող թեզեր: «Կադաստրային թղթից» (սեփականութեան վկայագիր – «ՆՅ») մինչեւ Մասիս սարը Արագածով փոխարինելու թեզերը մէկ նպատակ են հետապնդում՝ թոյլ չտալ մեզ գիտակցել ստեղծուած իրավիճակի լրջութիւնը:
Արցախն Ադրբեջանի մաս ճանաչելու մասին յայտարարութիւններից յետոյ Փաշինեանը սկսեց հանդէս գալ ելոյթներով, որոնցով փորձում է հարցականի տակ դնել Հայոց պետականութեան գոյութիւնն առհասարակ: Ես բազմիցս եմ նշել, որ Արցախից հրաժարումը կործանարար է լինելու հայոց պետականութեան համար: Փաշինեանը իր գործողութիւններով ապացուցում է դա: Ստացւում է, որ մինչ Ալիեւի թիրախին են Արցախն ու Հայաստանը, Փաշինեանն էլ ներսից հարուածում է մեր արժեհամակարգային հիմնասիւներին՝ բանակ, կրօն, պետականութիւն, պատմական յիշողութիւն, Ցեղասպանութեան ճանաչման կարեւորութիւն, Արցախի հիմնահարց… Իրականացւում է այնպիսի քաղաքականութիւն, որը թուլացնում է մեր դիմադրողականութիւնը, փորձում կոտրել մեր ազգային արժանապատւութիւնը:
Այս օրհասական ու ճակատագրական պահին կարեւոր է, որ թէ՛ Հայաստանում, թէ՛ Արցախում մենք սթափ դատողութիւններ անենք, չտրուենք տեղեկատուական ու հոգեբանական գրգռութիւններին, չգնանք կեղծ օրակարգերի յետեւից: Մենք ունենք ներուժ պահպանելու Արցախն ու այս իրավիճակից հանելու Հայաստանը: Մենք պարտաւոր ենք գնալ այդ ճանապարհով, քանի որ հակառակ դէպքում՝ կանգնելու ենք պետականութեան կորստի առաջ ու դրա գլխաւոր մեղաւորը լինելու ենք հէնց ինքներս»։
* * *
«ՆՅ» – Երեք շաբաթ առաջ Փաշինեան պաշտպանելով Ազերպայճանի հետ փոխադարձաբար տարածքային ամբողջականութիւն ճանչնալու իր եւ իր վարչակազմի ռազմավարական գիծը, յայտարարած էր, թէ այս դիրքորոշումով Հայաստան ի վերջոյ իսկապէ՛ս տէր պիտի դառնայ իր հողերու սեփականատիրութեան վկայագրին, էապէս (տէ յուրէ) եւ ոչ թէ ինքնաբերաբարութեան սկզբունքով (տէ ֆաքթօ)։ Ան աւելցուցած էր, թէ Հայաստան որպէս բազմահազարամեայ պետութիւն իր գոյութեան ընթացքին երբեք չէ ունեցած այդ փաստաթուղթը։
Իսկ Ռուբէն Վարդանեանի՝ «Մասիսը Արագածով փոխարինել»-ու ակնարկը կը վերաբերի Փաշինեանի՝ Մայիս 22-ին տուած մամլոյ ասուլիսի ընթացքին ունեցած հետեւեալ արտայայտութեան. “Խօսելով Արարատի եւ Արագածի մասին, ես խօսում եմ Հայաստանի Հանրապետութեան ինքնիշխան տարածք հանդիսացող տարածքի եւ ինքնիշխան տարածք չհանդիսացող տարածքի մասին։ Արագածը Հայաստանի Հանրապետութիւնում է, Արարատը Հայաստանի Հանրապետութիւնում չէ, եթէ խօսքը լեռան մասին է, որովհետեւ քաղաքը Հայաստանի Հանրապետութիւնում է”։
Փաշինեան, նախապէս՝ Ապրիլ 18-ին ալ Ազգային ժողովին մէջ, պատմագրութեան ընկալումներու առնչութեամբ ըրած էր հետեւեալ յայտարարութիւնը.“Ես չեմ լսել, որ ոեւէ մէկը մեզնից սէր արտայայտի Արագածի նկատմամբ, եւ դա ինձ համար խնդիր է։ Ես ոչ մէկի տանը Արագած սարի նկարը չեմ տեսել, որովհետեւ դա Հայաստանի Հանրապետութիւն է, իմ տանն էլ չկայ, ձեր տանը կա՞յ (դիմելով երեսփոխան Գուրգէն Արսենեանին)։ Ես որոշեցի, որ տանը եւ աշխատասենեակում պէտք է Արագած սարի նկարն ունենամ։ Ու նաեւ այլ խորհրդանիշեր, գուցէ նաեւ Հատիսի նկարը”։
Անոր այս խօսքերը ընդդիմադիր շրջանակներու կողմէ համարուած էին որպէս ընկալուած արժէքները վերատեսութեան ենթարկելու, շեղելու փորձ։