Մարտ 21-ին, վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան Հանրային հեռատեսիլին տուած հարցազրոյցին արծարծած է յատկապէս հետեւեալ հարցերը.
“ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը լուծարելը քննարկելի և օրակարգային հարց է, և մենք ինքներս էլ կը նախաձեռնենք առաջիկայում այդ հարցը քննարկելը:
Մենք ասել ենք, որ կան հարցեր, որոնք քննարկելի են եւ կան հարցեր, որոնք քննարկելի չեն։ Հիմա, օրինակ՝ ո՞ր հարցերն են, որ քննարկելի են. ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահութեան լուծարման հարցը յստակ քննարկելի հարց է. ինչո՞ւ է քննարկելի, որովհետև մենք գնում ենք խաղաղութեան, իսկ երբ մենք գնում ենք խաղաղութեան, այդ ձեւաչափը իր արդիականութիւնը կորցնում է։ Ընդ որում՝ այստեղ էլ մենք պէտք է որոշակի ճկունութիւն ցուցաբերենք, որպէսզի նպատակը չխառնենք միջոցի հետ”,– նշած է վարչապետը:
Հարցումին՝ թէ «արդէն համաձա՞յն էք մինչեւ ստորագրելը լուծարել», Նիկոլ Փաշինեան պատասխանած է. “Ես նորից եմ ասում, մեր նպատակը ժամկէտը չէ, մեր նպատակը բովանդակութիւնն է, այսինքն՝ բովանդակութիւնը երբ կը հասցէագրուի, մենք պատրաստ ենք, կամ բովանդակութեան հասցէագրման ի՞նչ գործիքակազմ կը գործի, եթէ այդ գործիքակազմը վստահելի կը թուայ, ի հարկէ՝ մենք պատրաստ ենք նաեւ գնալ որոշակի լուծումների”։
“Առաւել եւս հիմա իրավիճակի սաստկացման որեւէ հիմք եւ հիմնաւորում չկայ, որովհետեւ Հայաստանը եւ Ադրբեջանը ճանաչել են միմեանց ինքնիշխանութիւնը, տարածքային ամբողջականութիւնը”,– ըսած է վարչապետը՝ ընդգծելով, որ «յաջորդ գործողութիւնը պէտք է լինի խաղաղութեան համաձայնագրի ստորագրումը: Մենք ունենք փաստաթուղթ, որը ե՛ւ Հայաստանի Հանրապետութեան համար, ե՛ւ Ադրբեջանի հանրապետութեան համար ընդունելի է»։
Անդրադառնալով նոր Սահմանադրութիւն ընդունելու վերաբերող հարցումին, Փաշինեան պնդած է՝ «մեր ներքին քաղաքական օրակարգում 2018 թուականից, 2020-ից կայ նոր Սահմանադրութիւն ընդունելու մասին օրակարգ, խօսոյթ եւ մենք գնալու ենք այդ օրակարգին»:
“Մենք առաջարկելու ենք մեր ժողովրդին ունենալ նոր Սահմանադրութիւն, եւ ծրագրում ենք նոր Սահմանադրութեան ընդունման այդ հանրաքուէն իրականացնել 2027 թուականին, չնայած՝ այդ էլ պիտի ասեմ, որ կան, այդ թւում՝ քաղաքական կազմում, ձայներ, կարծիքներ, թէ ինչո՞ւ ենք յետաձգում այդ գործողութիւնը, գուցէ դա պէտք է անել 2026 թուականի հերթական խորհրդարանական ընտրութիւնների հետ զուգահեռ եւ համատեղ, որը օրակարգը աւելի կը դարձնի առարկայականօրէն քաղաքական: Եւ ես ուզում եմ ընդգծել, որ սա բացառապէս մեր ներքին օրակարգի հարցն է, չնայած միւս կողմից պէտք է նաեւ խոստովանեմ, որ սա չի կարող չունենալ տարածաշրջանային եւ միջազգային ազդեցութիւն”,– յայտնած է Փաշինեան։
Անդրադառնալով հարցումին, թէ Ազերպայճան կրնա՞յ նորանոր պահանջներ ներկայացնել, վարչապետը ընդգծած է. “Ադրբեջանը կարող է նորանոր հարցեր բերել օրակարգ, բայց չի նշանակում, որ այդ բոլոր հարցերը մեզ համար քննարկելի են”։
Անդրադառնալով Եւրոպական Միութեան (ԵՄ) դիտորդներու առաքելութեան վերաբերող հարցումին՝ վարչապետը նշած է. “Երբ ստորագրուի խաղաղութեան համաձայնագիրը, մենք այլեւս կ՚ունենանք հաստատուած խաղաղութիւն ու կայունութիւն, եւ այդ պայմաններում ԵՄ մեր յարգելի դիտորդներին կարող ենք կա՛մ նեղութիւն չտալ, կա՛մ աւելի պակաս նեղութիւն տալ”։
“Եթէ մենք այդ համաձայնագրի ստորագրման արդիւնքում ստանում ենք մեր սահմաններին խաղաղութեան եւ կայունութեան աւելի ուժեղ գործօն, աւելի վստահելի գործօն, շատ անտրամաբանական կը լինէր, եթէ մենք երկարաժամկէտ հաստատուած խաղաղութիւնը չնախընտրէինք եւ նախընտրէինք միջանկեալ գործօնը, որը ի դէպ, շատ կարեւոր գործօն է։ Այսինքն՝ մեր նպատակն այն է, որ մեր սահմանի երկայնքով ունենանք խաղաղութիւն եւ կայունութիւն”,– ընդգծած է վարչապետը:
Անդրադառնալով Հայոց բանակի բարեփոխման հոլովոյթին՝ Փաշինեան ըսած է. “Հայաստանի բանակի կերպափոխման գործընթացը որեւէ կերպ չի կարող վտանգել խաղաղութիւնը, որովհետեւ ես յստակ ասել եմ, որ Հայաստանի Հանրապետութեան բանակը Հայաստանի միջազգայնօրէն ճանաչուած տարածքից դուրս որեւէ խնդիր չունի լուծելու, ներառեալ՝ չունի խնդիր լուծելու կապուած Հայաստանի աւելի քան 200 քառակուսի կիլոմետր գրաւուած տարածքների վերաբերեալ, որովհետեւ սահմանազատման “դէ եուրէ” գործընթացը ստեղծել է բոլոր հնարաւորութիւնները, որ այդ խնդիրը լուծուի սահմանազատման գործընթացում: Եւ սա այն վերջին գործօնն է եւ հանգամանքը, որն ինձ հիմք է տալիս ասելու, որ տարածաշրջանում իրավիճակի սաստկացման եւ սաստկացման հնարաւորութեան մասին բոլոր խօսակցութիւնները, գնահատականները, պնդումները արհեստական են եւ մտացածին”:
“ՀԷնց խաղաղութեան պայմանագիրը ստորագրենք, այն կը հանրայնացուի”,– ըսած է վարչապետը եւ շարունակած.
“Ինչո՞ւ չենք հրապարակում փաստաթուղթը: Քանի որ այն ունի երկու տէր: Մէկը ՀՀ կառավարութիւնն է, միւսը՝ Ադրբեջանը։ Իրականում մենք Ադրբեջանի հետ քննարկում ենք փաստաթուղթը հանրայնացնելու հնարաւորութիւնը, որովհետև առաջարկում ենք, որ ստորագրենք, որովհետև հէնց ստորագրեցինք, այն կը հանրայնացուի: Այսինքն՝ մենք կողմ ենք հրապարակմանը՝ ստորագրուեց, հրապարակուեց, բայց միւս կողմից ես ուզում եմ մենք խաղաղութեան համաձայնագրի վերաբերեալ ունենանք ճիշդ պատկերացում, նորից եմ ասում, երկու կողմ ունի եւ ենթադրւում է, որ երկու կողմը պէտք է ստորագրեն: Ես նկատի ունեմ, որ մեր իրականութեան մէջ նախորդող շրջանում անընդհատ առաջնորդուել ենք յաղթանակ՝ պարտութիւն, դիւանագիտական յաղթանակ՝ դիւանագիտական պարտութիւն, յաղթանակ՝ անձնատւութիւն: Ես ուզում եմ ասել, որ խաղաղութեան համաձայնագրի բնաբանը այս եզրաբանութեամբ ընկալելու փորձերն իրենք սին են, որովհետեւ եթէ հիմա ե՛ւ Հայաստանը, ե՛ւ Ադրբեջանը բանակցութիւններն աւարտել են համաձայնեցուած բնաբանով, նշանակում է՝ ե՛ւ Հայաստանը, ե՛ւ Ադրբեջանը համարել են, որ դա իրենց ձեռնտու փաստաթուղթ է, այսինքն՝ իրենք համաձայնեցրել են խաղաղութեան յենասիւները եւ արձանագրել, որ այդ յենասիւների շուրջ խաղաղութիւն հաստատելուն համաձայն են”:
“Ես միանշանակ ասում եմ, ես արդէն եօթը տարի Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ եմ եւ այսօր ասում եմ, որ իմ կարծիքով, եւ վստահ եմ դրանում, որ Հայաստանի Հանրապետութիւնը այսօր շատ աւելի անկախ եւ ինքնիշխան պետութիւն է։ Այն բոլոր, այն՝ ինչ որ մենք անուանում ենք չզիջման շրջան, այդ թւում՝ իմ վարչապետութեան շրջանում, մենք այդ բոլոր ժամանակաշրջանում զիջած ենք եղել մեր ունեցած ամենակարեւորը՝ մեր ինքնիշխանութիւնը, մեր անկախութիւնը եւ մեր պետականութիւնը։
Այն ժամանակներում, որ մենք չենք զիջել, մենք չենք ունեցել ոչ միայն խաղաղութիւն, այլեւ խաղաղութիւն ունենալու հնարաւորութիւն։ Մենք չենք ունեցել պետութիւն ունենալու հեռանկար”,– նշած է Փաշինեան։
© 2023 Բոլոր իրաւունքները վերապահուած են։