Օփերայի երգչուհի Յասմիկ Պապեան հայկական մշակոյթի տխուր կացութեան մասին
Օփերայի երգչուհի, Երեւանի պետական երաժշտանոցի «Ղազարոս Սարեան» աշխատանոցի գեղարուեստական ղեկավար Յասմիկ Պապեան «Արմէնփրէս»-ի աշխատակից Լիանա Սարգսեանի հետ զրոյցին իր մտահոգութիւնները յայտնած է, նշելով թէ՝ հայկական մշակոյթը տխուր կացութեան մէջ է, կը ստեղծուին երգեր, հեռատեսիլէն կը ցուցադրուին հաղորդումներ եւ ժապաւէններ, որոնք հեռու են հայկական ազգային մշակոյթէն։ Պապեան շեշտած է, թէ երիտասարդութիւնը ազգայինով դաստիարակուելու պահանջ ունի։
“Այսօրուայ սերունդը կրթութեան նշանակութիւնը պիտի հասկանայ եւ արժեւորի: Հրաշալի երիտասարդներ ունենք, որոնք ծարաւ են գիտելիքի։ Պէտք է վերածնել եւ վերաիմաստաւորել ուսման նկատմամբ սէրը: Ամէն ինչի հիմքում գիտելիքն է, կրթութիւնը, մշակոյթը։ Հայաստանում այն, ինչ-որ առաջարկւում է հեռուստատեսութեամբ, կարելի է համարել խոտան, բացառութեամբ մի քանի լաւ երաժշտական հաղորդումների”,– ըսած է երգչուհին։
Ան շարունակելով՝ ըսած է.-
“Պետական քաղաքականութիւն պէտք է մշակուի՝ հասարակութեան մատուցուող երաժշտութեան, ինչու չէ նաեւ ընթերցանութեան մակարդակը բարձրացնելու համար։ Պէտք չէ թողնել ինքնահոսի, պէտք է դա դարձնել գաղափարախօսութիւն եւ քաղաքականութիւն:
Եթէ մենք հասկանանք ազգայինի կարեւորութիւնը եւ գնահատենք, կը կարողանանք նաեւ ուղղորդել: Երիտասարդները յանցանք չունեն երբ առաջարկւում է այդպիսի դիւրամարս երաժշտութիւն, գրականութիւն, որը պարզապէս չի կարելի կոչել գրականութիւն։ Այն, ինչ-որ կարդում են, նոյնիսկ այն հայերէնը, որ լսում են հեռուստատեսութեամբ, մշակման եւ մաքրազերծման կարիք ունի։ Հասարակութեան մէջ տեղի են ունենում երեւոյթներ, որոնք ինձ տխրեցնում են: Օրինակ, որ մենք այդքան մեծ տեղ չենք տալիս եւ չենք հասկանում հայոց լեզուի կարեւորութիւնը, արժէքը, գեղեցկութիւնը: Ամէն ինչ սկսւում է լեզուից, եթէ լեզուն կարողանանք արժեւորել, ամէն բան իր տեղում կը լինի։
Ինչպէս արդէն բազմիցս նշել ենք, Արցախի բռնագրաւուած տարածքներում հայկական մշակոյթը Ադրբեջանցիների կողմից վանդալիզմի է ենթարկւում, կորստի է մատնւում։ Ադրբեջանը եւ Թուրքիան պետական մակարդակով հայկական մշակոյթը աղճատելու գործին են անցել։ Այս վանդալիզմի դէմն առնելու համար պէտք է բարձրաձայնել բոլոր հնարաւոր միջոցներով, պետական բոլոր օղակներով։
Դեսպանատները պէտք է աշխատեն, կառավարութիւնը, ԱԳ նախարարութիւնը պէտք է անդադար նոտաներ յղեն բոլոր կազմակերպութիւններին, որովհետեւ, եթէ ձայն չհանենք, կը կարողանան հասնել իրենց նպատակին, ինչպէս հասան Նախիջեւանի խաչքարերի վերացմանը, մեր եկեղեցիների քանդմանը: Տպաւորութիւն է ստեղծուել, որ յարմարուել ենք այդ ամէնին։ Մեր զինուորներին են սպանում, մի անգամ լաւագոյն պարագային ցաւակցական յղում ենք անում եւ վերջանում է, յետոյ գալիս է յաջորդը: Պէտք է շատ լուրջ ընդունել այն ինչ կատարւում է հայկականի հետ, եւ պայքարել բոլոր միջոցներով: Ադրբեջանցիները գրքեր են հրատարակում, մեծ գումարներ են ծախսում քարոզչութեան վրայ: Այսօր կեանքը փոխուել է, ցաւօք, քարոզչութիւնը շատ մեծ նշանակութիւն ունի: Մեր գործը պէտք է լինի՝ քարոզել այն, ինչը կայ, ինչ ունենք: Պէտք է պաշտպանենք մեր ունեցածը, նրանք քարոզում են իրենց չունեցածը, մենք պարտաւոր ենք պահպանել մերը”:
Յասմիկ Պապեան մշակութային արժէքներու պահպանման համածիրին մէջ անդրադարձած է նաեւ Արցախեան 44-օրեայ պատերազմէն ետք, Շուշիի գորգերու թանգարանէն Հայաստան բերուած գորգերու ճակատագրին, ցաւով արձանագրելով թէ՝ այդ մշակութային արժէքները Հայաստանի մէջ տակաւին ապահով հանգրուան չեն գտած։
“Մենք ասում ենք՝ Ադրբեջանցիները ոչնչացնում են մեր կոթողները, բայց Շուշիից բերուել են հսկայական քանակութեամբ գորգեր, որոնք մենք տեղաւորելու խնդիր ունենք, ինչի՞ մասին է մտածում պետութիւնը, մի՞թէ չկայ մի տարածք, որ դրանք տեղաւորեն, յետոյ այդ արժէքներին իրենց արժանի տեղը յատկացնեն: Սա պետական հովանաւորութեան կարիք ունի”,– ընդգծած է Յասմիկ Պապեան: